Laukurverð á landbúnaðarmessunum hækkar í þessari viku að hámarki 50 evrur á 100 kíló fyrir grófustu flokkunina. Enn hærra verð er boðið til afhendingar síðar á tímabilinu. Markaðsaðilar tala um áður óþekkt markaðsástand með mikilli eftirspurn og takmarkað framboð.
Það er skýr eftirspurnarmarkaður fyrir lauk,“ segir Jaap Monster, meðlimur í lauknefnd VTA (Verenigde Telers Akkerbouw) og sjálfur ræktunarbóndi í Flevolandi. „Laukræktendur eru í góðri stöðu og virðast geta beðið um hvað sem þeir vilja. Fyrir sendingar í apríl og maí er nú boðið upp á 60 evrur á 100 kíló, samkvæmt viðskiptum á lista VTA. Aðeins ég held að það séu ekki margar mjög ókeypis lóðir til sölu lengur.'
Dásamlegt söluár fyrir laukræktendur, segir Monster. Hann tekur þó fram að ekki geti allir ræktendur hagnast á þessu. „Munurinn er aftur mikill. Á Suðvesturlandi var uppskeran að mestu lítil vegna þurrka, sem á svo sannarlega við um lauka þar sem ekki var hægt að vökva. En það eru líka fyrirtæki í Flevolandi sem hafa vonbrigða uppskeru vegna fusarium.'
Rólegra undir áramótin
Monster hefur á tilfinningunni að viðskiptin muni róast aðeins undir áramót. Að hans sögn hefur það verið mikill kostur það sem af er vertíðinni að áfangastaðir í Afríku hafa komist snemma á markaðinn. „Þrátt fyrir hátt verð hefur magn haldið áfram að ganga vel. Salan til Senegal er nú jafnan minni en sem betur fer fer mikið af laukum enn til landa eins og Fílabeinsstrandarinnar, Gíneu og Máritaníu.“
Wim Waterman hjá viðskiptafyrirtækinu Waterman Onions í Emmeloord sér einnig útflutningsmagn minnkandi. Hann segir að á áfangastöðum í Vestur-Afríku vanti enn hollenskan lauk, en það eigi eftir að koma í ljós að hve miklu leyti hægt sé að greiða há verð þar vegna gjaldeyris. „Í öllu falli er öruggt að Senegal mun brátt loka landamærum sínum.
Nægilegt framboð
Waterman á ekki von á frekari verðhækkunum á laukmarkaði að svo stöddu. Kaupmaðurinn gerir ráð fyrir að eftirspurn minnki eftir áramót og að enn verði nægilegt framboð í Evrópu næstu mánuði. „Hátt verð nú hefur hamlandi áhrif á útflutning okkar, þó við séum auðvitað á góðri leið hvað útflutningsmagn varðar. Hollenski laukurinn er nú sá dýrasti á markaðnum og þess vegna leita kaupendur að valkostum. Þeir kjósa frekar að velja staðbundið tilboð. Það mun ekki líða á löngu þar til fyrstu laukarnir koma frá suðurhveli jarðar.'
Varðandi gæði hollensku laukanna sem enn eru fáanlegir segir Monster að flestar slæmu loturnar séu horfnar. „Það er kosturinn við gott verð snemma á tímabilinu. Markaðurinn gaf alltaf næg tækifæri til að halda áfram að skila.' Vatnsberinn er minna jákvæður. Í reynd sér hann ýmsa aðila sem eru ekki í samræmi við gæði. „Fusarium og blaut rotnun valda miklum óhreinindum í vinnslunni. Rekstrarmenn hafa mikið að gera við það.'
Sérstaklega gulur laukur
Góð markaðsstaða á aðallega við um gulan lauk. Rauðlaukarnir eru á eftir í hæfilegri fjarlægð, segja bæði Monster og Waterman. Á landbúnaðarmessunum er rauðlaukurinn um 15 til 20 evrur á 100 kílóum lægri í viðskiptum en gullaukarnir þessa vikuna.
Vandamálið fyrir rauðlaukinn er skortur á snemmbúinn útflutningi til Asíu, útskýrir Waterman. „Indland hefur ekki skilið eftir sig nein eyður á Asíumarkaði á þessu ári og þess vegna veldur sala á rauðlauk okkur vonbrigðum. Á þessum markaði erum við enn svo heppin að rauðlaukurinn er að halda í við gula laukinn og þess vegna veldur verðið ekki algjörlega vonbrigðum. Sumir kaupendur hafa tilhneigingu til að velja rautt ef gult er ekki í boði eða ef þeim finnst gult of dýrt.'
Heimild: https://www.nieuweoogst.nl